KORONAVİRÜS (COVID-19) SALGININ İŞ HUKUKU PERSPEKTİFİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ – II
KORONAVİRÜS (COVID-19) SALGININ İŞ HUKUKU PERSPEKTİFİNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ – II
- Koronavirüs’ün İş Sözleşmelerine Etkisi:
- 1. İşveren Açısından Koronavirüs Nedeniyle İş Sözleşmesi’nin Feshi:
- İşçinin Koronavirüs Sebebiyle Sağlık Raporu Alması ve Bu Kapsamda İşverenin Fesih Hakkı:
İşçinin koronavirüs hastalığına maruz kalması durumunda iş sözleşmesi sağlık kuruluşlarınca düzenlenen raporlar süresince askıda kalacak olup, bu süreler dâhilinde işveren işçiye karşı ücret ödeme borcunu, işçi ise işverene karşı çalışma borcunu ifa etmeyecektir. İş Kanunu 25/I/b-2. Maddesi uyarınca; işçinin raporlu olduğu günlerin aralıksız olarak ihbar süresini 6 (altı) hafta aşması halinde ise iş sözleşmesi işveren tarafından haklı nedenle feshedilebilecektir. Sağlık sebebiyle işbu madde altında yapılacak fesihte işe giriş tarihinden itibaren en az 1 (bir) yıl çalışmış işçiye işveren kıdem tazminatını ödemekle yükümlü olacaktır.
- Zorlayıcı Sebebin Mevcudiyeti Halinde İşveren’in İş Kanunu’nun 25/III. Hükmü Uyarınca Haklı Nedenle Fesih Hakkı:
İş Kanunu’nun 25/III. Maddesi gereğince işçiyi işyerinde 1 (bir) haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması halinde işveren işçinin kıdem tazminatını ve feshe bağlı tüm alacaklarını ödeyerek iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Bu durumda ihbar tazminatı ödenmesi gerekmemektedir. “Zorlayıcı Sebep”, işverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine olanak bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan devlet tarafından işyerine el konulması, yangın, deprem, salgın hastalık sebebiyle karantina uygulaması vb. durumlar olarak sayılabilir. Böyle bir durumda işveren, İş Kanunu’nun 40’ıncı Maddesi uyarınca söz konusu 1 (bir) haftalık bekleme süresi içerisinde işçiye her gün yarım ücret ödemek durumundadır.
1.2. İşçi Açısından Koronavirüs Nedeniyle İş Sözleşmesi’nin Feshi:
- İşverenin veya Diğer İşçilerin Koronavirüs Hastalığına Yakalanmış Olması Halinde İşçinin İş Sözleşmesini Haklı Nedenle Feshi:
İş Kanunu’nun 24’üncü Maddesi’nin I-b bendi uyarınca işçinin sürekli olarak yakından ve doğrudan buluşup görüştüğü işveren yahut başka bir işçi bulaşıcı veya işçinin işi ile bağdaşmayan bir hastalığa tutulursa, işçi iş sözleşmesini kıdem tazminatını alarak haklı nedenle feshedebilecektir. Burada iş sözleşmesini feshedecek işçinin hastalığa yakalanan işçi ile doğrudan temasta olması gerektiğini, nadiren temasa geçiyor ya da hiç temasta bulunmuyor ise böyle bir fesih hakkının doğmayacağını belirtiriz.
- İşçinin Zorlayıcı Sebebin Mevcudiyeti Halinde İş Kanunu’nun 24/III. Maddesi Uyarınca Haklı Nedenle Fesih Hakkı:
İşçinin çalıştığı işyerinde 1 (bir) haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa; işçi kıdem tazminatına da hak kazanıyor ise bunu da talep etmek suretiyle iş sözleşmesini herhangi bir ihbar süresine uymak zorunda kalmaksızın haklı nedenle feshetme hakkına sahiptir. Ayrıca yine İş Kanunu’nun 40’ıncı Maddesi uyarınca zorlayıcı sebebin vuku bulduğu durumda işin sürdürülemediği 1 (bir) haftalık süre boyunca işveren işçiye yarım günlük ücret ödemekle yükümlüdür. Bu durumda ihbar tazminatına ise hak kazanılmaz.
- Çalışma Şartlarının Uygulanmaması Nedeniyle İş Akdinin Feshi:
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 13’üncü Maddesi uyarınca koronavirüs tehlikesi sebebiyle, salgın hastalığa kapılma riski gibi yakın bir tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar, bu riskleri İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’na, kurul mevcut değilse işveren ya da işveren vekiline bildirir ve gerekli tedbirler alınana kadar çalışmaktan kaçınabilirler. İşçinin çalışmaktan kaçınmayı makul gören talebi yerine getirilmez ve gerekli önlemler alınmaz ise işçi İş Kanunu’nun 24’üncü Maddesi’nin II-f bendi uyarınca çalışma şartlarının uygulanmaması nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshedebilir.
Daha detaylı bilgi için lütfen duygu.tuncer@ege-law.com veya info@ege-law.com
